xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonxosofutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbethttps://bsport.fithttps://onbet88.ooohttps://i9bet.bizhttps://hi88.ooohttps://okvip.athttps://f8bet.athttps://fb88.cashhttps://vn88.cashhttps://shbet.atbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
×


ابقَ هادئاً…النَّملُ يتكلَّمُ!




ابقَ هادئاً…النَّملُ يتكلَّمُ!

اضغط على الرابط التالي للاستماع للمقال الصوتي:

مَنْ منَّا لم يشاهدْ تلك المخلوقاتِ الصَّغيرةِ والتي تصطفُّ واحدةً تِلوَ الأخرى في خطوطِ سيرٍ محدَّدةٍ؟
كان العلماءُ لعقودٍ من الزَّمنِ يعتقدونَ أنَّ تلكَ الظَّاهرةَ هيَ عمليةُ التواصلِ الأساسيةُ بينَ تلكَ الحشراتِ. وتفسيرُها يعودُ إلى إفرازِ الفرموناتِ وهي مادةٌ يفرزُها النَّملُ لمعرفةِ مواقعِ الأعشاشِ، كما تعطي معلوماتِ تواصلٍ بينَها عنْ طريقِ هذهِ المادَّةِ. لكنَّ دراسةً نُشِرَتْ في مجلةِ Current Biology أوضحتْ أنَّ النملَ يستطيعُ التواصلَ عبرَ الصوتِ، وأنَّ هذا التواصلَ هو أمرٌ ضروريٌّ لبقائِهِ.
يقولُ عالمُ الحشراتِ بجامعةِ نيو أورليانزِ والذي لمْ يشاركْ في الدراسةِ فيل دفريز “إنَّ الشيءَ الرائعَ في هذهِ الورقةِ أنَّ الباحثينَ يُظهرونَ وللمرَّةِ الأولى أنَّ الشرانقَ تصنعُ نوعّا منَ الصوتِ”. (الشرنقةُ مصطلحٌ يُطلقُ على الحشرةِ التي تكونُ في مرحلةٍ انتقاليةٍ بينَ طورِ اليرقةِ والحشرةِ البالغةِ).

على أيِّ حالٍ، منذُ عدَّةِ سنواتٍ بدأَ الباحثونَ يُلاحظونَ أنَّ الحشراتِ البالغةَ في بعضِ أجناسِ النَّملِ تُصدرُ ضجيجاً (على سبيلِ المثالِ جنسَ ال Myrmica) والذي يضمُّ مئتي نوعٍ وُجدَتْ مُنتشرةً في أوربا وآسيا. تمتلكُ هذهِ الأنواعُ منَ النَّملِ على بُطُونِها نُتُوءاً مُتَخَصِّصَاً specilizied spike تستخدمُهُ للطُّرقِ على أحدِ أرجُلِها الخلفيةِ بشكلٍ مشابهٍ عندَما تُجرُّ أسنانُ المشطِ على طولِ حافَّةِ الطاولةِ. ويبدو أنَّ الدراساتِ الأوَّليَّةَ تكشفُ أنَّ الضجيجَ يوفِّرُ بشكلٍ أساسيٍّ إشارةَ طوارئٍ، سامحةً للنَّملِ بالصُراخِ لطلبِ المساعدةِ عندَما تُهدَّدُ منْ مُفترسٍ.

تحتوي اليرقاتُ و الشَّرانقُ الصغيرةُ هياكلَ خارجيةً طريةً، والذي يعني أنَّ ذلكَ النتوءَ ليسَ مُتشكِّلاً إلى حدِّ تلكَ المرحلةِ التي يمكِّنُهُ إصدارَ الصوتِ . وفي المقابلِ نجدُ أنَّ غطاءَ الشرنقةِ الناضجةِ يُقَوَّى بهيكلٍ خارجيٍ صلبٍ، والذي يكونُ مشابِهاً لمَا في النَّملِ البالغِ. وتملكُ تلكَ الشرانقُ الناضجةُ نتوءاتٍ وظيفيةٍ بشكلٍ تامٍّ، لكنْ اُعْتِقَدَ سابقاً أنَّها لا تُصدرُ صوتًا.

الشرنقةُ الناضجةُ تصدرُ نبضاتِ أصواتٍ! 
يعتقدُ عالمُ الحشراتِ في مركزِ علمِ البيئةِ والهيدرولوجيا_علمَ المياهِ_في المملكةِ المتحدةِ الدكتورُ كارستينُ سكونروغٍ Karsten Schönrogge أنَّهُ منَ الغريبِ أنَّ الشرنقةَ الناضجةَ لها القدرةُ على إنتاجِ الصوتِ ولكنَّها تبقى صامتةً. لذا استمعَ هوَ وزملاؤُهُ إلى مجموعةِ نملٍ منْ نوعِ الMyrmica Scabrinodis الذي يتميَّزُ بطولٍ يصلُ منْ أربعَ إلى خمسِ مليمتراتٍ، معَ لونٍ بنيٍّ مُحمرٍّ والذي ينتشرُ في شمالِ أوربا في المناطقِ المنخفضةِ مثلَ المستنقعاتِ. قامَ الباحثونَ وباستخدامِ لاقطٍ صوتيٍّ (مايكروفون) حساسٍ للغايةِ للأشاراتِ الصوتيةِ الواهيةِ، بقياسِ أصواتٍ أُنْتِجَتْ من عشرةِ يرقاتٍ و ستِّ شرنقاتٍ غيرِ ناضجةٍ و ستِّ شرنقاتٍ ناضجاتٍ كلِّها منْ نوعِ M. scabrinodis المذكورِ آنفاً.
تُشيرُ النتائجُ إلى أنَّ اليرقاتِ و الشرانقَ غيرَ الناضجةِ كانتْ صامتةً كلِّياً بينَما كانتِ الشرانقُ الناضجاتُ تُنتجُ نبضاتِ صوتٍ موجزةً. كما أظهرَ تحليلٌ إضافيٌّ حولَ هذهِ الضجَّةِ أنَّها كانتْ نسخةً مُبسَّطةً منْ صوتِ النَّملِ البالغِ الأكثرِ تعقيداً. وكما لوْ كانتْ تلكَ الشرانقُ الناضجةُ تقولُ :ساعدونا! ،بينَما الحشراتُ البالغةُ تقولُ “مهلاً، أنا هنا! منْ فضلِكَ تعالَ وساعدْنِي! أنا صديقُك!”

وظيفةُ هذهِ الضجةِ 
لاختبارِ وظيفةِ هذهِ الضجةِ الصادرةِ منَ الشرانقِ النَّاضجةِ ، قامَ الباحثونَ في البدايةِ بتسجيلِ أصواتٍ صُنعَتْ منْ قِبَلِ النَّمل البالغِ و الشرانقِ النَّاضجةِ والتي كانتْ تحتَ حالةٍ معيَّنةٍ ثُمَّ عُرضَتْ تلكَ التسجيلاتُ على عاملاتِ النَّملِ . وقدْ كانتْ استجابةُ العاملاتِ لا تختلفُ في كِلا التَّسْجيلينِ (الصادرةِ منَ الشرانقِ النَّاضجةِ أوِ الصادرِ مِنْ النَّملِ البالغِ) .
هذهِ السلوكياتُ المتمثلةُ بتتبُّعِ مصدرِ الصوتِ، و بمحاولةِ عاملاتِ النَّملِ حمايةِ أصحابِها، تُشيرُ إلى أنَّ الاتصالَ الصوتيَّ وفَّرَ نداءَ مساعدةٍ في كلٍّ منَ الشرانقِ الناضجاتِ والنَّملِ البالغِ و لكنَّ هذهِ الاستجابةَ لمْ تحدثْ عندَما كانَ مصدرُ الصوتِ منَ الشرانقِ غيرِ النَّاضجةِ (الشرانقَ البيضاءَ) . كما وعملَ الباحثونَ على إزالةِ تلكَ البروزاتِ المُتخصِّصَةِ منْ شرانقَ ناضجةٍ ثُمَّ وُضِعَتْ معَ شرانقَ غيرِ ناضجةٍ و يرقاتٍ تحتَ ظروفٍ معيَّنةٍ. أشارتْ تجربتُهُمْ في النِّهايةِ أنَّ عاملاتِ النَّملِ قدْ أَنقذتِ الشرانقَ الناضجةَ التي كانتْ تحوي البروزَ المُتخَصِّصَ ثُمَّ الشرانقَ غيرَ النَّاضجةِ ثُمَّ اليرقاتِ بالترتيبِ بينَما أُهملتِ الشرانقُ الصامتةُ (أي التي فقدتْ بروزَها المُتخَصِّصَ) وكأنَّها غيرُ موجودةٍ.
يقولُ سكونروغُ ” هنالكَ معلومةٌ معقَّدةٌ في تلكَ الإشاراتِ وأنَّ ربْطَها معَ الإشاراتِ الكيميائيةِ توفِّرُ مجموعةً منَ المعلوماتِ حولَ الفردِ.”

الجديرُ بالذكرِ أنَّ الاتصالَ الصوتيُّ رُبَّما يُعدُّ مهماً بشكلٍ خاصٍّ في الشرانقِ النَّاضجةِ لأنَّها لا تستطيعُ إنتاجَ المجموعةِ الكاملةِ منَ الفرمونِ المُنتَجِ منْ قِبَلِ النَّملِ البالغِ وكذلكَ لاتستطيعُ الشمَّ وتتصرفُ مثلَ اليرقاتِ. غيرَ أنَّ ذلكَ لا يُلغِي أهمِّيَةَ التواصلِ الكيميائيِّ في النَّملِ.

المصدر

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonxosofutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbethttps://bsport.fithttps://onbet88.ooohttps://i9bet.bizhttps://hi88.ooohttps://okvip.athttps://f8bet.athttps://fb88.cashhttps://vn88.cashhttps://shbet.atbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
4 4 votes
Article Rating


تحميل المقال كـ PDF عبر باتريون

التعليقات
Subscribe
Notify of
guest
1 Comment
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments




المساهمون في الإعداد






1
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x